Veteriner hekim hizmeti zorunluğu getiren düzenleme yasalara uygundur.
ÖZET : Gerçek ve tüzel kişiler tarafından açılabilecek olan ev ve süs hayvanlarının üretim, satış, barınma ve eğitim yerlerinde, veteriner hekimlik hizmeti alınmasının zorunlu tutulmasında mevzuata aykırı bir yön bulunmamaktadır.
T.C.
DANIŞTAY
10.DAİRE
2012/3284
2016/857
18.2.2016
- VETERİNER HEKİMLİK HİZMETİ ALMA ZORUNLULUĞU ( Kamu Tüzel Kişiliklerinin Görev Alanlarını İlgilendiren Kanun ve Tüzüklerin Uygulamasını Gösteren Yönetmelik Çıkarabilecekleri – Gerçek ve Tüzel Kişiler Tarafından Açılacak Ev ve Süs Hayvanları Üretim Satış Barınma ve Eğitim Yerlerinden Veteriner Hekimlik Hizmeti Alınmasını Zorunlu Tutan Yönetmelik Hükmünün Mevzuata Aykırı Olmadığı )
- EV VE SÜS HAYVANLARI ÜRETİM SATIŞ BARINMA VE EĞİTİM YERLERİ ( Veteriner Hekimlik Hizmeti Alınmasının Zorunlu Tutulmasına İlişkin Yönetmelik Düzenlemesinin Mevzuata Aykırı Olmadığı – Kamu Tüzel Kişiliklerinin Yönetmelik Çıkarma Yetkilerinin Bulunduğu )
6343/m.5
5996/m.11
5199/m.7
Davanın Özeti : 8.10.2011 tarih ve 28078 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Ev ve Süs Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmelik’in ‘Veteriner Hekim İstihsamı’ başlıklı 17. maddesinin iptali istenimektedir.
Savunmanın Özeti : Yönetmeliğin davaya konu edilen düzenlemelerinin ilgili kanun hükümlerine ve hukuka uygun, davanın ise hukuki dayanaktan yoksun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Düşüncesi : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : İ
Düşüncesi : Dava; 8.10.2011 tarih ve 28078 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Ev ve Süs Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmeliği’nin 17. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
6343 Sayılı Kanun’un 5. Maddesinde, “Veteriner hekimlerin vazife ve salahiyetleri asagida yazili fikralarda gösterilmistir.
- Hayvanlari muayene, hayvan hastaliklarini tedavi etmek ve hayvanlar üzerinde muktedir olabildigi her türlü ameliyati yapmak, ihtisasi icabettiren ahvalde ise mütehassis ( Veteriner hekim ) e müracaati tavsiye eylemek;
- Hayvanlarin vasiflari ve saglik durumlari hakkinda rapor vermek;
- Kara ve deniz hayvanlarindan elde edilen gidai, sinai maddelerle mamullerini, hayvan yemi olarak kullanilan maddelerin muayene ve ihtisas sahibi ise tahlil etmek;
- ( Veteriner hekim ) likte tatbik olunan her türlü asi, serum, biyolojik maddelerle müstahzarati ( ihtisas sahibi olmak ve bu maksatlarin tahakkuku için tedvin olunmus hususi kanunlarin hükümlerine uymak sartiyle ) ihzar, muayene, tahlil eylemek ve bu gibi hususatta rapor verebilmek;
- Eczanesi bulunmiyan yerlerde hayvan hastaliklarinda kullanilan her nevi asi, serum, müstahzar ve biyolojik maddeleri muhtevi bir ecza dolabi tesis eylemek ve bu ilaçlari satabilmek;
- Memleket hayvanciliginin islah ve inkisafini engelleyici hareketleri, ve bulasici hayvan hastaliklarini görür veya isitirse en kisa bir zamanda keyfiyetten resmi makamlari haberdar etmek ve istilai mahiyet arzeden vakayide ise derhal muktedir olabilecegi önleyici tedbirlere girismek ve zootekni sahasinda haiz oldugu ilmi salahiyetini kullanmak.” hükmünü, 11. Maddesi ise ” ( Veteriner hekim ) bulunan sehir, kasaba ve köylerde ( Veteriner hekim ) olmiyanlarin her türlü hayvan hastaliklarini muayene ve tedavi etmeleri, hayvanlar üzerinde ameliyat yapmalari yasaktir.
Ancak; hayvan saglik memurlari ile hayvan sagligi islerinde ameli bilgi sahibi olduklari sabit olan kimseler, bu hususta hazirlanacak yönetmeliklerinde gösterilen esaslar dahilinde sanatlarini icra edebilirler.” hükmü, 5199 Sayılı Kanun’un 7 maddesinde de, “Hayvanlara tıbbi ve cerrahi müdahaleler sadece veteriner hekimler tarafından yapılır” kuralı yeralmıştır.
Dava konusu Yönetmelik maddesinde, “Bu Yönetmelik kapsamında kurulan, iş yerlerinde veteriner hekim istihdamı zorunludur.Bu Yönetmelik kapsamında kurulan, iş yerlerinde veteriner hekim istihdamı zorunludur.” hükmüne yer verilmiş olup, Davacı Ziraat Mühendisleri Odası, ev ve süs hayvanlarıyla ilgili olarak sadece veteriner hekimlerin yetkili kılınmasının, balıkçılık teknolojisi ve su ürünleri mühendislerinin kapsam dışı tutulmasının hukuka ve kamu yararına aykırı olduğunu öne sürmektedir.
Yukarıda anılan Yasa hükümlerinin incelenmesinden, davacı iddialarının davaya konu düzenlemenin iptalini gerektirecek nitelikte olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince, Üye Emin Celalettin Özkan ve Üye Ali Kazan’ın, süs balığı üreten ve münhasıran süs balığı satışı yapılan işyerleri açısından, Veteriner Hekim istihdamı yerine Ziraat Mühendisi, Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi istihdamına izin verilmemesinin sebebine yönelik olarak davalı idareye ara kararı yapıldıktan sonra karar verilmesi yolundaki görüşlerine karşın işin esasına geçildi, gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, 8.10.2011 tarih ve 28078 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Ev ve Süs Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmeliğin ‘Veteriner Hekim İstihsamı’ başlıklı 17. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin davacı tarafından iptali istenilen ‘Veteriner hekim istihdamı’ başlıklı 17. maddesinde, ” ( 1 ) Bu Yönetmelik kapsamında kurulan, iş yerlerinde veteriner hekim istihdamı zorunludur.
( 2 ) Veteriner hekimlik hizmetleri kamuda çalışanlar hariç, muayenehane, poliklinik veya hayvan hastanesinde görevli veteriner hekimler tarafından verilir.
( 3 ) İş yeri veteriner hekiminin çalışma gün ve saatleri ile alacağı ücret bölge veteriner hekimler odası tarafından belirlenir. Belirlenen şartların, veteriner hekim ve iş yeri sahibi arasında yapılacak sözleşmede bulunması zorunludur.
( 4 ) İş yeri sahibi, iş yeri veteriner hekiminin görevlerini yerine getirmesinde kullanacağı araç, gereç ve personel dahil her türlü imkanı sağlamak zorundadır.
( 5 ) İş yeri veteriner hekimi işten ayrılmak istediği takdirde; bu isteğini bir ay önceden işyeri sahibine, Bakanlık il veya ilçe müdürlüğüne ve bağlı bulunduğu veteriner hekimler odasına bir dilekçeyle bildirmek zorundadır.
( 6 ) İşveren, iş yeri veteriner hekiminin işine son vermek istemesi halinde, bir ay önceden veteriner hekime, veteriner hekimin bağlı bulunduğu veteriner hekimler odasına ve Bakanlık il veya ilçe müdürlüğüne bildirmek ve yeni bir işyeri veteriner hekimi istihdam edilene kadar bir önceki veteriner hekimle çalışmak zorundadır.
( 7 ) İş yeri veteriner hekiminin bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmesi halinde, ilgili husus bölge veteriner hekimler odasına bir yazı ile bildirilir.” hükmü yer almıştır.
Anayasanın 124. maddesinde, Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri belirtilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanağını oluşturan 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun ‘Veteriner hizmetleri ile ilgili faaliyet onayları’ başlıklı 11. maddesinde, ” ( 1 ) Bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren muayenehane, klinik, poliklinik, hayvan hastanesi, ev ve süs hayvanı satış yerleri, hayvan eğitim ve barınma yerleri, otel hizmeti veren hayvan bakımevleri, hayvan pazar ve borsaları, damızlık kümes ve kuluçkahaneler, hayvan hastalıkları teşhis, analiz ve üretim laboratuvarları ile deney hayvanı üretici ve tedarikçileri Bakanlıktan onay almak ve istenen kayıtları tutmakla yükümlüdür.
( 2 ) Birinci fıkra kapsamındaki muayenehane, klinik ve polikliniklerin açılması için yalnızca veteriner hekimlere onay verilir.
( 3 ) Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Yine, davaya konu Yönetmeliğin dayanağını oluşturan 6343 Sayılı Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanun’un 5. maddesinde, “Veteriner hekimlerin vazife ve salahiyetleri aşağıda yazılı fıkralarda gösterilmiştir.
a- ) Hayvanları muayene, hayvan hastalıklarını tedavi etmek ve hayvanlar üzerinde muktedir olabildiği her türlü ameliyatı yapmak, ihtisası icabettiren ahvalde ise mütehassıs ( Veteriner hekim ) e müracaatı tavsiye eylemek;
b- ) Hayvanların vasıfları ve sağlık durumları hakkında rapor vermek;
c- ) Kara ve deniz hayvanlarından elde edilen gıdai, sınai maddelerle mamullerini, hayvan yemi olarak kullanılan maddelerin muayene ve ihtisas sahibi ise tahlil etmek;
d- ) ( Veteriner hekim ) likte tatbik olunan her türlü aşı, serum, biyolojik maddelerle müstahzaratı ( ihtisas sahibi olmak ve bu maksatların tahakkuku için tedvin olunmuş hususi kanunların hükümlerine uymak şartiyle ) ihzar, muayene, tahlil eylemek ve bu gibi hususatta rapor verebilmek;
e- ) Eczanesi bulunmıyan yerlerde hayvan hastalıklarında kullanılan her nevi aşı, serum, müstahzar ve biyolojik maddeleri muhtevi bir ecza dolabı tesis eylemek ve bu ilaçları satabilmek;
f- ) Memleket hayvancılığının ıslah ve inkişafını engelleyici hareketleri, ve bulaşıcı hayvan hastalıklarını görür veya işitirse en kısa bir zamanda keyfiyetten resmi makamları haberdar etmek ve istilai mahiyet arzeden vakayide ise derhal muktedir olabileceği önleyici tedbirlere girişmek ve zootekni sahasında haiz olduğu ilmi salahiyetini kullanmak.” kuralına; aynı Kanun’un 11. maddesinde ise, ” ( Veteriner hekim ) bulunan şehir, kasaba ve köylerde ( Veteriner hekim ) olmıyanların her türlü hayvan hastalıklarını muayene ve tedavi etmeleri, hayvanlar üzerinde ameliyat yapmaları yasaktır.” kuralına yer almıştır.
5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 7. maddesinde de, “Hayvanlara tıbbi ve cerrahi müdahaleler sadece veteriner hekimler tarafından yapılır…” hükmü yer almıştır.
Yukarıda metnine yer verilen 5996 Sayılı Kanun’un 11. maddesinin ikinci fıkrasında, sadece muayenehane, klinik ve polikliniklerin açılması için veteriner hekimlere onay verilebileceği hükme bağlanmış, ev ve süs hayvanı satış, eğitim ve barınma yerleri için Kanunda sınırlandırma yapılmamış olmakla birlikte, söz konusu yerler davalı Bakanlıktan onay almak ve istenen kayıtları tutmakla yükümlü tutularak, davalı idareye, bu kuralın uygulanmasına ait usul ve esasları yönetmelikle belirlemek yetkisi ve görevi verilmiştir. Bu kapsamda, davalı idarenin, gerçek ve tüzel kişiler tarafından ev ve süs hayvanları için açılacak üretim, satış ve eğitim yerleri ile belli süreler barındırılacağı yerlerin sahip olması gereken asgari teknik ve sağlık şartları ile açılma, çalışma ve denetlenmesine dair usul ve esasları düzenlemek yetkisinin bulunduğu kuşkusuzdur.
Dava konusu Yönetmelik maddesinde, “Bu Yönetmelik kapsamında kurulan iş yerlerinde veteriner hekim istihdamı zorunludur.” hükmüne yer verilmiş olup, davacı Ziraat Mühendisleri Odası, ev ve süs hayvanlarıyla ilgili olarak sadece veteriner hekimlerin yetkili kılınmasının, ziraat, balıkçılık teknolojisi ve su ürünleri mühendislerinin kapsam dışı tutulmasının hukuka ve kamu yararına aykırı olduğunu öne sürmektedir.
Dava konusu Yönetmelik hükümleri incelendiğinde, çalışma izni alabilmek için, muayenehane, poliklinik veya hayvan hastanelerinde çalışan ve hizmet içi eğitim belgesi olan veteriner hekimle yapılmış en az bir yıllık bölge veteriner hekimler odası onaylı noter tasdikli veteriner hekim sözleşmesi yapılması gerektiği; işyerlerinin sağlık ve teknik yönünden mevzuata uygun bir şekilde faaliyet göstermesinden, iş yerine sağlıklı hayvanların kabul edilip uygun şartlarda alınıp satılmasından, iş yerlerindeki hayvanların tür ve cinslerine göre aşılama ve ilaçlamalarının yapılmasından ve buradaki alet ve malzemelerin temizlik ve dezenfeksiyonlarının yaptırılmasından, atık ve artıklarının çevre ve toplum sağlığına zarar vermesini önleyecek tedbirlerin alınmasından işveren ile birlikte işyeri veteriner hekimlerinin sorumlu olduğu şeklinde düzenlemeler bulunduğuna göre, burada aslolan hususun, Yönetmelikte sayılan işyerlerinin ve buralarda bulunan hayvanların sağlık koşullarının ve takiplerinin işin uzmanı tarafından yerine getirilmesinin esas olduğu açıktır. Kaldı ki, 5199 Sayılı Kanun’un 7. maddesi uyarınca, hayvanlara tıbbi ve cerrahi müdahalelerin sadece veteriner hekimler tarafından yapılabileceği de açıkça kurala bağlanmıştır. Bu nedenle, gerçek ve tüzel kişiler tarafından açılabilecek olan ev ve süs hayvanlarının üretim, satış, barınma ve eğitim yerlerinde, veteriner hekimlik hizmeti alınmasının zorunlu tutulmasında mevzuata aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Bu sebeple, davaya konu Yönetmeliğin davacı tarafından iptali istenilen ‘Veteriner hekim istihdamı’ başlıklı 17. maddesinde 5996 Sayılı Kanun ve 6343 Sayılı Kanuna aykırılık bulunmamaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın REDDİNE, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin davacıya iadesine, kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 1.800.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, bu kararın tebliğini izleyen otuz ( 30 ) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyizen başvurulabileceğinin taraflara duyurulmasına, 18.2.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
menu
Bir yanıt bırakın